ಜನಪದ ಕೃತಿ ವಿಮರ್ಶೆ

qÁ. ¸ÀAUÀªÉÄñÀ ©gÁzÁgÀ CªÀgÀ “eÁ£À¥ÀzÀ C¯ÉUÀ¼ÀÄ”

- qÁ. ¥ÀæPÁ±À UÀ. SÁqÉ

qÁ. ¸ÀAUÀªÉÄñÀ ©gÁzÁgÀ CªÀgÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ ±ÉæõÀ× eÁ£À¥ÀzÀ vÀdÕgÀ°è M§âgÀÄ. d£À¥ÀzÀ ¸Á»vÀåzÀ ¸ÀAUÀæºÀ, ¸ÀA¥ÁzÀ£É, ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É, ºÁUÀÆ ±Á¹ÛçÃAiÀÄ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ°è vÀªÀÄäzÉÃAiÀiÁzÀ bÁ¥ÀÄ ªÀÄÆr¹ d£À¥ÀzÀ ¸Á»vÀåzÀ ªÀĺÀwAiÀÄ£ÀÄß «¸ÀÛj¹zÀªÀgÀÄ. C£ÉÃPÀ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ d£À¥ÀzÀ PÀÈwUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ vÀÄA¨Á ªÀiË°PÀªÁzÀ ¸ÀA¥ÁzÀ£Á PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß PÉÊPÉÆAqÀ qÁ. ©gÁzÁgÀ CªÀgÀ PÀÈwUÀ¼ÀÄ dªÀÄRAr ¨sÁUÀzÀ ¥ÁæzÉòPÀ ¨sÁµÁ CzsÀåAiÀÄ£ÀPÉÌ, d£À¸ÁªÀiÁ£ÀågÀ CzÀgÀ®Æè UÁæ«ÄÃt ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ C£ÁªÀgÀtPÉÌ ªÀiÁUÀðzÀ²ðUÀ¼ÁVªÉ.

ZÁ¥À ºÁPÀwêÀ qÀ¦à£À ªÀiÁå®: vÀgÀAUÀ-1 (1979), vÀgÀAUÀ-2 (1981), vÀgÀAUÀ-3 (2009) F ªÀÄÆgÀÄ ¯ÁªÀt ¸ÀAUÀæºÀ PÀÈwUÀ¼ÀÄ. eÁ£À¥ÀzÀzÀ°è ªÀÄPÀ̼À ¸Á»vÀå (1979), vÉÃgÀzÁ¼ÀzÀ ¯ÁªÀtÂPÁgÀgÀÄ (1995), ¥ÁjeÁvÀ ¥ÀĵÀàUÀ¼ÀÄ (2009), eÁ£À¥ÀzÀ C¯ÉUÀ¼ÀÄ (2009) EªÉ®è qÁ. ¸ÀAUÀªÉÄñÀ ©gÁzÁgÀ CªÀgÀ d£À¥ÀzÀ PÀÈwUÀ¼ÀÄ.

     qÁ. ©gÁzÁgÀ CªÀgÀ "eÁ£À¥ÀzÀ C¯ÉUÀ¼ÀÄ" PÀÈwAiÀÄÄ UɼÉAiÀÄgÀ §¼ÀUÀ vÀÄAUÀ¼À, vÁ: dªÀÄRAr ¥ÀæPÁ±À£À¢AzÀ 2009gÀ°è ¥ÀæPÀlªÁVzÉ. DzÀgÉ, E°è£À ¯ÉÃR£ÀUÀ¼É®è 1982jAzÀ FZÉUÉ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¸ÀA¥ÀÄlUÀ¼À°è ¨É¼ÀPÀÄ PÀAqÀªÀÅUÀ¼ÁVªÉ. MlÄ 143 ¥ÀÄlUÀ¼À F ¸ÀAPÀ®£ÀzÀ°è eÁ£À¥ÀzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ §ºÀĪÀÄÄRåªÁzÀ ºÀvÀÄÛ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ MAzÉqÉ ®¨sÀåªÁVªÉ. vÀÄAUÀ¼ÀzÀ ºÁqÀÄUÁgÀ ¸ÀvÀå¥Àà, vÉÃgÀzÁ¼ÀzÀ ¯ÁªÀtÂPÁgÀgÀÄ, PÀ£ÀßqÀ ¯ÁªÀt ¸Á»vÀå, VÃV¥ÀzÀ ¸ÀégÀÆ¥À ªÀÄvÀÄÛ ®PÀët, GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ ¯ÁªÀtÂUÀ¼À bÀAzÉÆêÉÊ«zÀå, PÀ£ÀßqÀ ªÀÄgÁp ¯ÁªÀt vÀÄ®£É EªÉ®è ¯ÁªÀt ¸Á»vÀåzÀ PÀÄjvÁV ªÀĺÀvÀézÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÁvÀäPÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÁVªÉ. gÀPÀëuÁ ªÀÄÆ®ªÁzÀ ºÀ½îAiÀÄ Dl ¸ÀjUÉgÉ EªÀÅ zÉù DlUÀ¼À «¸ÀÛçvÀ ¥ÀjZÀAiÀiÁvÀäPÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÁVzÀÝgÉ, zÀÄAzÀĪÉÄ ¸Á»vÀå ªÀÄvÀÄÛ eÉÆÃPÀĪÀiÁgÀ EªÀÅ CzsÀåAiÀÄ£À¥ÀÆtð ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÁVªÉ.

     vÀÄAUÀ¼ÀzÀ ºÁqÀÄUÁgÀ ¸ÀvÀå¥Àà ¯ÉÃR£ÀªÀÅ PÀ¼ÉzÀ £ÀÆgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À »AzÉ PÀ£ÁðlPÀ, ªÀĺÁgÁµÀÖç ºÁUÀÆ ºÉÊzÀgÁ¨ÁzÀ PÀ£ÁðlPÀ ¨sÁUÀUÀ¼À°è qÀ¦à£À ºÁqÀÄUÀ¼À°è C¥ÀæwªÀĪÁV ªÉÄgÉzÀ vÀÄAUÀ¼ÀzÀ ¸ÀvÀå¥Àà£À »jªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁgÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀvÀå¥Àà£À ºÁqÀÄUÁjPÉ D PÁ®zÀ°è vÀÄA¨Á d£À¦æAiÀĪÁVvÀÄÛ. CAzÀÄ ¥ÀgÀªÀiÁ£ÀnÖAiÀÄ d£Á§ C¨Áâ¸À ªÀÄįÁè (ºÀgÀzÉù), gÁªÀÄ¥ÀàtÚ PÀÄqÀa (£ÁUÉò), vÀÄAUÀ¼ÀzÀ ¨ÉÃqÀ ¥ÀgÀ¸À¥Àà, ¨Á¼À¥ÀàUËqÀ ©gÁzÁgÀ, vÉÃgÀzÁ¼ÀzÀ vÀÄPÁgÁªÀÄ, UÉÆÃ¥Á¼À zÀÄgÀzÀÄAr CªÀgÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°vÀÄPÉÆAqÀÄ PÀÄqÀaAiÀÄ gÁAiÀÄ¥Àà£À£ÀÄß PÀgÉzÀÄPÉÆAqÀÄ vÀÄAUÀ¼ÀzÀ°è ºÁqÀÄUÁjPÉ ªÀiÁrzÁUÀ d£ÀjAzÀ ºÉÆUÀ½PÉ, ¥ÁjvÉÆõÀPÀUÀ¼À ¸ÀÄjªÀļÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. PÀ£ÀßqÀ, ªÀÄgÁp, GzÀÄð ¨sÁµÉUÀ¼À°è ¥ÀjtÂvÀ£ÁV ¸ÀévÀB D±ÀÄPÀ«AiÀiÁV PÀnÖ ºÁqÀÄwÛzÀÝ ¸ÀvÀå¥Àà¤UÉ dªÀÄRAr, dvÀÛ, GªÀÄgÁtÂ, wPÉÆÃmÁ ¸ÀA¸ÁܤPÀgÀÄ, PÉÆÃPÀl£ÀÆgÀ zÉøÁAiÀÄgÀÄ ªÀµÁð±À£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÁQPÉÆlÄÖ UËgÀ«¹zÀ ¸ÀAUÀw ¸ÀvÀå¥Àà£À »jªÉÄAiÀÄ zÉÆåÃvÀPÀªÁVzÉ.

     CPÉqÉ«ÄPïAiÀiÁzÀ ªÀ®AiÀÄ¢AzÀ §AzÀ PÀ«UÀ¼À PÀÄjvÀÄ ªÀÄÄAa¤AzÀ®Æ vÀÄA¨Á ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ §gÀÄwÛªÉ. DzÀgÉ, F £Ár£À MAzÀÄ ªÀÄƯÉAiÀÄ°è ¸À¢Ý®èzÉà vÀ£Àß PÀAoÀ¹j¬ÄAzÀ eÁ£À¥ÀzÀ UÁ£À ¯ÉÆÃPÀªÀ£ÀÄß ¨É¼ÀUÀÄwÛzÀÝ zÉù ªÀÄÆ®zÀ UÁæ«ÄÃt C¥Ààl ¥Àæw¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ qÁ. ¸ÀAUÀªÉÄñÀ ©gÁzÁgÀ CªÀgÀÄ «¸ÀäøwUÉ M¼ÀUÁUÀÄwÛzÀÝ MAzÀÄ C¥ÀgÀÆ¥ÀzÀ ¯ÉÆÃPÀªÀ£ÀÄß zÁR°¹zÁÝgÉ.

     vÉÃgÀzÁ¼ÀzÀ ¯ÁªÀtÂPÁgÀgÀÄ, ¯ÉÃR£ÀzÀ°è MAzÀÄ PÁ®PÉÌ ¯ÁªÀt ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄzÀ ºÀgÀzÉò ºÁqÀÄUÁjPÉAiÀÄ°è SÁåwªÉvÀÛ UÁAiÀÄPÀgÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ vÉÃgÀzÁ¼ÀzÀ ¯ÁªÀt ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ ¸ÁzsÀPÀgÀ£ÀÄß qÁ. ©gÁzÁgÀ ¥ÀjZÀ¬Ä¹zÁÝgÉ. PÀ£ÀßqÀ ¯ÁªÀt ¸Á»vÀåzÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀPÁgÀjUÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁV MAzÉqÉ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ ªÀiÁ»w F ¯ÉÃR£À¢AzÀ ®¨sÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ. vÉÃgÀzÁ¼ÀzÀ ¯ÁªÀtÂPÁgÀgÀÄ PÀ«UÀ¼ÁV gÀa¹, ªÀ¸ÁÛzÀgÁV PÀ°¹, UÁAiÀÄPÀgÁV ºÁr ºÉ¸ÀgÁzÀªÀgÀÄ. Qæ.±À. 1785 jAzÀ eÉÆåÃvÉ¥Àà ºÀ£ÀUÀAr CªÀjAzÀ DgÀA¨sÀªÁV ªÀĺÁzÉêÀ ªÉÆÃUÁgÀªÀgÉUÉ F ªÀgÉV£À ¯ÁªÀtÂPÁgÀgÀ ªÀiÁ»w MAzÉqÉ PÀ¯É ºÁQzÁÝgÉ.

     eÉÆåÃvÉ¥Àà ºÀ£ÀUÀAr (1758), ZÀvÀÄgÀ vÀÄPÀgÁªÀÄ (1780), AiÀÄAPÀ-CuÁÚgÁªÀÄ (1820), ªÀÄzsÀÄ-¥sÀ®gÁªÀÄ (1820), UÉÆÃ¥Á¼À zÀÄgÀzÀÄAr (1820), £ÁåªÀÄtÚ (1820), ¸ÀtÚ AiÀÄAPÀtÚ (1872-1945), ¨Á® CuÁÚgÁªÀÄ (1910-81), ¨Á® vÀÄPÁgÁªÀÄ (1890-1965) EªÀgÀ®èzÉà ZÀ£Àß, ¥Àæ¨sÀÄ, §¸À°AUÀ, ²ªÀ°AUÀ, ªÀÄ®è, ¸ÉÆêÀÄtÚ, ¥ÀæzsÁ¤, ¸ÀeÁð, ¸ÁvÀ°AUÀ ªÀÄÄAvÁzÀ ¯ÁªÀtÂPÁgÀgÀ£ÀÄß ºÉ¸Àj¹ CªÀgÀ ¸ÁzsÀ£É, ºÁqÀÄUÁjPÉ SÁåwAiÀÄ£ÀÄß CzsÀåAiÀÄ£À¥ÀÆtð ªÀiÁ»wAiÉÆA¢UÉ zÁR°¹zÁÝgÉ. PÀ£ÀßqÀ d£À¥ÀzÀ VÃvÀ ¸Á»vÀåPÉÌ ¨ÁUÀ®PÉÆÃl f¯ÉèAiÀÄ ¯ÁªÀtÂPÁgÀgÀ PÉÆqÀÄUÉ C¥ÁgÀªÁzÀÄzÀÄ, CzÀgÀ®Æè vÉÃgÀzÁ¼À ¨sÁUÀzÀ ¯ÁªÀtÂPÁgÀgÀÄ MAzÀÄ PÁ®PÉÌ ªÀÄgÁpªÀÄAiÀĪÁVzÀÝ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è vÀªÀÄä gÀZÀ£É ºÁUÀÆ ºÁqÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß PÀnÖzÀ ¸ÁzsÀ£É EwºÁ¸ÀzÀ°è zÁR¯ÁºÀðªÁzÀÄzÀÄ.

     vÉÃgÀzÁ¼ÀzÀ ¯ÁªÀtÂPÁgÀgÀÄ HgÀÄgÀÄ ¸ÀÄwÛ ¯ÁªÀt ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ£ÀÄß G½¹PÉÆAqÀÄ §AzÀÄ d£ÀvÉAiÀÄ°è ¤Ãw¨ÉÆÃzsÀ£É, ¸ÀvÀå, ¥ÁæªÀiÁtÂPÀvÉ, ²Ã®, ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ£ÀÄß ©vÀÄÛªÀÅzÀgÉÆA¢UÉ ªÀÄ£ÀgÀAd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤Ãr ºÉ¸ÀgÁzÀªÀgÀÄ ¯ÁªÀtÂPÁgÀ CuÁÚgÁªÀÄ£À "DvÀävÀvÀé" ¥ÀzÀzÀ°è vÉÃgÀzÁ¼ÀzÀ ¯ÁªÀtÂPÁgÀgÀ G¯ÉèÃR«zÉ.

                   ZÀvÀÄgÀ vÀÄPÁgÁªÀÄ CAzÀ vÀļÀeÁgÁªÀÄ

                   UÉÆÃ¥Á¼À zÀÄgÀzÀÄAr ªÉÄÊgÀvÁ |

                   gÁªÀÄ°AUÉÆÃf ¸ÀÄgÀw J½AiÀÄvÁgÀ

                   AiÀÄAPÀ ºÁqÀĪÀ°è §ºÀzÀÆÝgÀ ||

     ¯ÁªÀt ºÁqÀÄUÁjPÉAiÀÄ°è ºÉ¸ÀgÁzÀ vÉÃgÀzÁ¼ÀzÀ ¯ÁªÀtÂPÁgÀgÀÄ ºÁqÀÄwÛzÀÝ "¨É¯Áè©lÖ ¸À«¨Áåj®è" "CPÀ® w½", "PÁUÀzÀ ªÀiÁåUÀ ®UÀĪÀiÁr ¤Ã §gÀzÀ vÁ ªÀiÁzsÀªÀgÁªÀ ºÉýzÀxÀð" §æºÀä DPÁgÀ ¸ÁA§¤gÁPÁgÀ ºÁqÀÄUÀ¼ÀÄ d£À¦æAiÀĪÁVzÀݪÀÅ. MmÁÖgÉ vÉÃgÀzÁ¼ÀzÀ ¯ÁªÀtÂPÁgÀgÀ ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄÄ PÀ£ÀßqÀ d£À¥ÀzÀ ¸Á»vÀåzÀ ZÀjvÉæAiÀÄ°è CdgÁªÀÄgÀªÁV G½AiÀÄĪÀAxÀzÀÄ.

     "PÀ£ÀßqÀ ¯ÁªÀt ¸Á»vÀå" ¯ÉÃR£ÀªÀÅ qÁ. ¸ÀAUÀªÉÄñÀ ©gÁzÁgÀ CªÀgÀ «zÀévï ¥Àæw¨sÉUÉ ¸ÁQëAiÀiÁVzÉ. d£À¥ÀzÀ ºÁqÀĺÀ§â ¥ÀæPÁgÀªÁV UÀÄgÀÄw¹PÉÆAqÀ ¯ÁªÀtÂAiÀÄÄ ªÀÄÄA¨ÉÊ-PÀ£ÁðlPÀ ºÁUÀÆ ºÉÊzÀgÁ¨ÁzÀ-PÀ£ÁðlPÀ ¨sÁUÀzÀ°è CvÀåAvÀ ¥ÀæRgÀªÁV ¥ÀæZÀÄgÀzÀ°èzÉ. F ¯ÉÃR£ÀzÀ°è qÁ. ©gÁzÁgÀ CªÀgÀÄ ¯ÁªÀt ¸Á»vÀåzÀ ¸ÀégÀÆ¥À, ¸ÀvÀéUÀ¼À ªÀiË®åvÉAiÀÄ£ÀÄß ±Á¹ÛçÃAiÀĪÁV PÀnÖPÉÆnÖzÁÝgÉ. ¯ÁªÀtÂUÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁV §¼ÀPÉAiÀÄ°ègÀĪÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÁzÀ VÃV¥ÀzÀ, ±Á«gÀQ ¥ÀzÀ, qÀ¦à£À ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß G¯ÉèÃT¸ÀÄvÁÛgÉ. ¯ÁªÀt ºÁqÀĪÀ «zsÁ£ÀzÀ°è MAn ¯ÁªÀt ºÁUÀÆ ªÉÄüÀ ¯ÁªÀtÂUÀ¼ÉAzÀÄ JgÀqÀÄ jÃwAiÀÄ ºÁqÀÄUÁjPÉ EzÀÄÝ, EzÀgÀ°è M§â£Éà ºÁqÀÄUÁgÀ vÁ£Éà fà fà ºÉýPÉÆAqÀÄ ºÁqÀĪÀ ºÁqÀÄUÀ¼ÀÄ MAn ¯ÁªÀtÂUÀ¼ÉAzÀÄ, ªÀÄÆgÀÄ E®èªÉà £Á®ÄÌ d£ÀgÀÄ ¸ÉÃjPÉÆAqÀÄ ºÁqÀĪÀÅzÀÄ ªÉÄüÀ ¯ÁªÀt JAzÀÄ «ªÀj¸ÀÄvÁÛgÉ.

     ¯ÁªÀt ºÁqÀĪÀªÀgÉ®è ªÀÈwÛ UÁAiÀÄPÀgÀ®è. EªÀgÉ®è ºÀªÁå¹ UÁAiÀÄPÀgÀÄ, ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ªÀÈwÛ ªÀiÁrPÉÆArzÀÝ EªÀgÀÄ eÁvÉæ, GvÀìªÀ, GgÀĸÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ¥Áæ¸ÀAUÁªÀzsÁ£ÀªÁV ºÁqÀĪÀªÀgÀÄ, vÉÃgÀzÁ¼ÀzÀ eÉÆåÃvÉ¥Àà£ÀzÀÄ PÀȶ PÁAiÀÄPÀ, vÀÄPÁgÁªÀÄ£ÀzÀÄ ªÉÆÃ¥ÀPÁjPÉ, ªÀĺÁ°AUÀ¥ÀÄgÀzÀ ²gÁd¸Á§£ÀzÀÄ £ÉÃAiÉÄÎ PÉ®¸À ºÁUÀÆ ºÁqÀĪÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀ̼ÀÄ ªÀÄ£ÉUÉ®¸À ªÀiÁrPÉÆAqÀªÀgÀÄ. F J®è ¸ÀAUÀwUÀ¼À G¯ÉèÃR E°èzÉ. ¯ÁªÀt ¥ÀzÀUÀ¼À DUÀªÀÄzÀ°è PÀvÀÈð£ÁªÀÄ ¤zÉÃð±ÀªÀÅ EgÀĪÀÅzÀÄ ¯ÁªÀtÂAiÀÄ MAzÀÄ ªÉʲµÀÖöåªÁVzÉ.

     ¯ÁªÀt ¸Á»vÀåzÀ ºÁqÀÄUÁjPÉAiÀÄ°è ºÀgÀzÉù-£ÁUÉò ªÉÄüÀUÀ¼À «²µÀÖvÉ PÁtÄvÉÛêÉ. ªÉÄüÀ ¯ÁªÀt ºÁqÀÄUÁjPÉAiÀÄ°è ªÀÄd®Ä ªÀiÁrzÁUÀ ¥ÀæwzÀéA¢AiÀiÁV E§âjgÀÄvÁÛgÉ. M§âgÀÄ ¥ÀÄgÀĵÀ ¥ÀæzsÁ£ÀªÁV ºÁrzÀgÉ, E£ÉÆߧâgÀÄ ¹Ûçà ¥ÀæzsÁ£ÀªÁV ºÁqÀÄvÁÛgÉ EªÀ£Éßà ¥ÀgÀzÉò £ÁUÉò, PÀ°Î-vÀÄgÁ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ºÀgÀzÉù CªÀgÀÄ UÀt¥ÀwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄÛw¹zÀgÉ, £ÁUÉòAiÀĪÀgÀÄ, D¢±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄwÛ¸ÀÄvÁÛgÉ. ¯ÁªÀt ºÁqÀÄUÁjPÉAiÀÄ°è ¸ÀT-UÀ£Àß, SÁå°-ZÀPÀÌqÀ, ªÀÄÄRå¥ÀzÀ, ¥À®è, ZÁPÀÄ, £ÀÄr, ZÁ®-E¼ÀĪÀÅ, zÀAiÀÄj, ±ÉÆèÃPÀ, zÀÄrPÉ, PÀÆqÀ¥À®è-PÀÆqÀĪÀÄr-KgÀÄ, DUÀªÀÄ F J®èªÀÅUÀ¼À «±ÉõÀvÉUÀ¼À£ÀÄß qÁ. ©gÁzÁgÀ CªÀgÀÄ «ªÀgÀuÁvÀäPÀªÁV ¤ÃrzÁgÉ.

     ¯ÁªÀt ¥ÀzÀUÀ¼À ªÀVÃðPÀgÀtªÀ£ÀÄß zÉÆgÉvÀ ¥ÀzÀUÀ¼À DzsÁgÀ¢AzÀ ªÀiÁrPÉÆnÖzÁÝgÉ. ¥ËgÁtÂPÀ, LwºÁ¹PÀ, ZÁjwæPÀ, ¸ÁªÀiÁfzÀ°è ±ÀÈAUÁgÀ, «qÀA§£É, ¤Ãw, vÁwéPÀzÀ°è C£ÀĨsÀªÀ, UÀ¨sÁðªÀ½, ¤gÁPÁgÀ »ÃUÉ CªÀÅUÀ¼À gÀÆ¥À ¸ÀégÀÆ¥ÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ «AUÀr¹zÁÝgÉ. PÀ£ÀßqÀ ¯ÁªÀt ¸Á»vÀåPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁV EwºÁ¸ÀzÀ°è zÁR¯ÁzÀ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÁvÀäPÀªÁV ºÀgÀ«zÁÝgÉ. ±ÁAiÀÄj JA§ ¥À²ðAiÀÄ£ï ¥ÀzÀ¢AzÀ ±Á«gÀQ JAzÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ°è PÀgÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ. ¥À²ðAiÀÄ£ïgÀ ¸ÀA¥ÀPÀð PÀ£ÀßrUÀjUÁzÀÄzÀÄ ¨ÁzÁ«Ä ZÁ®ÄPÀågÀ EªÀÄär ¥ÀÄ®PÉò PÁ®zÀ°è. F PÁ®zÀ°è CµÀÄÖ WÀ¤µÀתÁzÀ ¸ÀA¥ÀPÀð §A¢gÀ¢zÀÝgÀÆ ºÉƸÀªÀįÉzÀÄUÀðzÀ zÉÆgÉ PÀA¦®£À PÁ®zÀ°è ¢°èAiÀÄ C¯ÁèªÀÅ¢ÝãÀ£ÀÄ ºÀ®ªÀÅ ¸À® zÁ½ ªÀiÁrzÀ. ±Á»jà J£ÀÄߪÀÅzÀÄ "±ÀºÁzÀvï PÉà VÃvï" «ÃgÀgÀ ¸À®ÄªÁV, ªÀÄrzÁUÀ ºÁqÀĪÀ ºÁqÀÄ. EAxÀºÀ «ÃgÀVÃvÉUÀ¼ÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ°èAiÀÄÆ CAzÀÄ §¼ÀPÉAiÀÄ°èzÀݪÀÅ. ªÀÄÄAzÉ §ºÀªÀĤAiÀÄgÀ D½éPÉ GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀªÀ£ÀÄß ªÁ妹PÉÆAqÁUÀ ±Á«ÃgÀQ ±Á»Ãj ¥ÀzÀ ¸ÁܬÄAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. »ÃUÉ ¯ÁªÀt ¥ÀæPÁgÀzÀ ¥ÁæaãÀvÉAiÀÄ£ÀÄß G¯ÉèÃT¸ÀÄvÁÛ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ ZÀjvÉæAiÀÄ°è ¯ÁªÀtÂgÀÆ¥À J¯Éè°è PÁt¹PÉÆArvÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß qÁ. ©gÁzÁgÀ CªÀgÀÄ »ÃUÉ ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.

1.    ¯ÁªÀtÂAiÀÄ°ègÀĪÀ ¸ÀT ªÀÄvÀÄÛ SÁå°UÀ¼ÀÄ ±ÀgÀtgÀ ¸ÀégÀ ªÀZÀ£ÀUÀ¼ÀÄ, zÁ¸ÀgÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀAwgÀÄvÀÛªÉ. ªÀZÀ£À ¸Á»vÀåzÀ ¥ÁægÀA¨sÀ 12£Éà ±ÀvÀªÀiÁ£À. DUÀ¯Éà F qÀ¦à£À ºÁqÀÄUÀ¼ÀÄ ºÀÄnÖgÀ¨ÉÃPÀÄ. eÁ£À¥ÀzÀzÀ°ègÀĪÀ F ºÁqÀÄUÀ¼À ¥Àæ¨sÁªÀ¢AzÀ ±ÀgÀtgÀÄ vÀªÀÄä ªÀZÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹gÀĪÀ ¸ÁzsÀåvÉ EzÉ.

2.    Qæ.±À. 1580gÀ°èzÀÄÝ, PÀĪÀiÁgÀ ªÁ°äÃQAiÀÄÄ vÀ£Àß vÉÆgÀªÉ gÁªÀiÁAiÀÄt PÀÈwAiÀÄ°è ®ªÀiÁt JA§ ±À§Þ ºÀ®ªÀÅ ¨Áj §¼À¹zÁÝ£É.

3.    Qæ.±À. 1650gÀ°èzÀÝ UÀÄtZÀAzÀæ£ÀÄ vÀ£Àß "bÀAzÀ¸ÀégÀ" zÀ°è ¯ÁªÀtÂAiÀÄ ªÁåSÉåAiÀÄ£Éßà PÉÆnÖzÁÝ£É.

4.    Qæ.±À. 1858gÀ°è ¨ÉÊ®ºÉÆAUÀ®zÀ zÀÄgÀzÀÄAqÉñÀ PÀ« §gÉzÀ ¥Àæ¨sÀÄzÉêÀgÀ AiÀÄPÀëUÁ£ÀzÀ°è ªÀÄÆgÀÄ ¯ÁªÀt ¥ÀzÀUÀ½ªÉ.

5.    qÁ. ¦üèÃlgÀÄ ¸ÀAUÀ滹zÀ LwºÁ¹PÀ ¯ÁªÀtÂUÀ¼ÀÄ PÀ£ÀßqÀ «ÃgÀ ZÀjvÉæAiÀÄ£ÀÄß PÀnÖPÉÆnÖªÉ.

»ÃUÉ K¼À£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è PÁt¹PÉÆAqÀÄ 12£Éà ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è ¥ÀæªÀzsÀð£ÀªÀiÁ£ÀPÉÌ §AzÀÄ 17£Éà ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀµÉÆÖwÛUÉ ±Á¸ÀÛç¸ÀªÀÄävÀªÁV EA¢UÀÆ £Ár£À°è CzÀgÀ®Æè GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è G½zÀÄPÉÆAqÀÄ §A¢gÀĪÀ ¯ÁªÀt ¸Á»vÀåzÀ PÀÄjvÀÄ qÁ. ©gÁzÁgÀ CªÀgÀÄ F ¯ÉÃR£ÀzÀ°è ªÀĺÀvÀézÀ ¨É¼ÀPÀÄ ZÉ°èzÁÝgÉ.

"VÃVà ¥ÀzÀ ¸ÀégÀÆ¥À ªÀÄvÀÄÛ ®PÀët" ¯ÉÃR£ÀªÀÅ vÀÄA¨Á «ªÀgÀuÁvÀäPÀªÁVzÉ. C£ÉÃPÀ ¥ÀzÀUÀ¼À ¸ÀàµÀÖªÁzÀ §¼ÀPÉUÉ E°è ¤zÉÃð²¹zÁÝgÉ. ¯ÁªÀtÂAiÉÄà ¨ÉÃgÉ, VÃVà ¥ÀzÀªÉà ¨ÉÃgÉ JA§ MAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ«zÉ. DzÀgÉ, EzÀÄ ¸ÀjAiÀiÁzÀÄzÀ®è. EªÉgÀqÀÄ MAzÉà ºÁr£À ¥ÀæPÁgÀQÌgÀĪÀ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ, ªÀÄÄA¢£ÀªÀgÀÄ "qÀ¥ÀÄà" ¨Áj¸ÀÄvÀÛ ºÁqÀĪÀzÀjAzÀ qÀ¦à£À ¥ÀzÀªÉAzÀÆ »ªÉÄä¼ÀzÀªÀgÀÄ "VÃVÃ" J£ÀÄߪÀzÀjAzÀ VÃVà ¥ÀzÀªÉAzÀÆ fÃfà J£ÀÄߪÀÅzÀjAzÀ fÃfà ¥ÀzÀªÉAzÀÆ PÀgÉAiÀÄĪÀÅzÀÄAlÄ. ¯ÁªÀtÂAiÀÄ£ÀÄß "±Á«gÀQ" JAzÀÆ PÀgÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ. EªÉ®è ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ£ÁªÀÄUÀ¼ÀÄ, ¸Á»vÀåzÀ gÀÆ¥À zÀȶ׬ÄAzÀ, bÀAzÉÆÃzÀȶ׬ÄAzÀ, «µÀAiÀÄ zÀȶ׬ÄAzÀ EªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀ ªÀåvÁå¸ÀªÀÇ E®è JAzÀÄ qÁ. ©gÁzÁgÀ CªÀgÀÄ ¸ÀàµÀÖ¥Àr¹zÁÝgÉ.

     "GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ ¯ÁªÀtÂUÀ¼À bÀAzÉÆêÉÊ«zÀå" ¯ÉÃR£ÀzÀ°è ¯ÁªÀtÂAiÀÄ bÀAzÀ¸Àì£ÀÄß PÀ£ÀßqÀ zÉù ªÀÄÆ®PÀ PÀnÖPÉÆnÖzÁÝgÉ. ¯ÉÃR£ÀzÀ°è G¯ÉèÃT¹zÀ dvÀÛ vÁ®ÆPÀÄ ©Ã¼ÀÆj£À «µÀÄÚ¥ÀAvÀ PÀ«AiÀÄ ¯ÁªÀtÂAiÀÄÄ ¯ÁªÀt gÀZÀ£ÉAiÀÄ ¸ÀégÀÆ¥À, bÀAzÀ¸ÀÄì, ®PÀët ºÉüÀÄvÀÛzÉ. F ¥ÀzÀå »ÃVzÉ.

     ¸À¨sÁzÁUÀ ¥ÀArvÀgÀÄ EgÀ¨ÉÃPÀ| ºÁqÀªÀgÀ dqÀw vÀUÉÆèÉÃPÀ

     vÀªÀÄä PÀAiÀiÁå£À vÀPÀÌr »qÀPÉÆAqÀ| PÁmÁPÀ ºÀZÀѨÉÃPÀÄ ||1||

     CPÀëgÀ ªÀÄ®PÀ PÀÆr¸À¨ÉÃPÀ| eÉÆÃqÀPÀëgÀ vÀ¼ÀPÀ ºÁPÀ¨ÉÃPÀ

     J¯Áè £ÀÄrAiÉƼÀUÀ CµÀÖ | CPÀëgÀ Jt¹ vÉÆÃj¸À¨ÉÃPÀ ||2||

     E¥ÀàvÉÛAl eÉÆÃqÀPÀëgÀ EgÀ¨ÉÃPÀ | £Á®évÀÆägÀ MAlPÀëgÀ ºÁPÀ |

     ¸ÀÆj£ÀªÀgÀ »rzÀ £ÀÆgÁ E¥ÀàvÀÛ | CPÀëgÀ MAzÀ £ÀÄrAiÉƼÀUÀ EgÀ¨ÉÃPÀ ||3||

     £ÀÄrUÉ ºÀ¢£ÉÊzÀ Cr ºÁPÀ¨ÉÃPÀ | PÀrUÉ ±Á¸ÉÆÛçÃPÀÛPÀ ºÉÆAzÀ¨ÉÃPÀ |

     M§æ vÉ°ªÀiÁå® M§æ PÉÊ| CAzÀ PÀÆUÀ ºÉÆrAiÀĨÉÃPÀ ||4||

     «µÀÄÚ¥ÀAvÀ PÀ« ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀ | ºÀgÀzÁ¸À ¤AvÀ ºÁqÀ¨ÉÃPÀ |

     ®PÀë ¸À¨sÁ ±ÁAvÀªÀÄ£À¢AzÀ | avÀÛ«lÖ PÀÄAvÀ PÉüÀ¨ÉÃPÀ ||5||

     F ¥ÀzÀzÀ°è CPÀëgÀ, ªÀÄ®PÀ, eÉÆÃqÀPÀëgÀ, MAlPÀëgÀ, £ÀÄr, Cr JA§ ¥Àj¨sÁ¶PÀ ¥ÀzÀUÀ½zÀÄÝ ¥ÀæwAiÉÆAzÀPÉÌ «²µÁÖxÀð«zÉ. ¯ÁªÀt bÀAzÀ¹ìUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ qÁ. ¸ÀAUÀªÉÄñÀ ©gÁzÁgÀ CªÀgÀÄ F ¥ÀzÀUÀ¼À CxÀð«ªÀgÀuÉ ¤ÃrzÁÝgÉ. ¢é¥À¢, wæ¥À¢, ZË¥À¢, ¥ÀAZÀ¥À¢UÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ bÀAzÀ¹ì£À «ªÀgÀ ¤ÃrzÁÝgÉ. F ¯ÉÃR£À¢AzÀ GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ ¯ÁªÀt bÀAzÀ¹ì£À°ègÀĪÀ ªÉÊ«zsÀåvÉ ªÉÆzÀ®¨ÁjUÉ zÁR¯ÉAiÀiÁVzÉ. ¯ÁªÀt bÀAzÀ¹ìUÉ MAzÀÄ ¸ÀàµÀÖªÁzÀ gÀÆ¥ÀÄ PÉÆlÖ »jªÉÄ qÁ. ©gÁzÁgÀ CªÀjUÉ ¸À®ÄèvÀÛzÉ.

     PÀ£ÀßqÀ ªÀÄgÁp ¯ÁªÀt vÀÄ®£É ¯ÉÃR£ÀzÀ°è ¯ÁªÀt ¸Á»vÀå ªÀÄgÁp¬ÄAzÀ §A¢ÃvÉA§ ºÉýPÉAiÀÄ£ÀÄß C®èUÀ¼ÉzÀÄ, GvÀÛgÀPÀ£ÁðlPÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀQët ªÀĺÁgÁµÀÖçzÀ°è ¥Àæ¹zÀÞªÁVgÀĪÀ d£À¥ÀzÀ ¯ÁªÀt ¸Á»vÀåªÀÅ PÀ£ÀßqÀ¢AzÀ¯Éà ªÀÄgÁpUÉ ºÉÆÃVzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß MwÛ ºÉýzÁÝgÉ.

     eÁ£À¥ÀzÀ C¯ÉUÀ¼ÀÄ PÀÈwAiÀÄ ªÉÆzÀ® DgÀÄ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ ¯ÁªÀt ¸Á»vÀåzÀ ¸ÀªÀÄUÀævÉAiÀÄ£ÀÄß MAzÉqÉ PÀnÖPÉÆlÖgÉ, G½zÀ £Á®ÄÌ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À°è JgÀqÀÄ UÁæ«ÄÃt QæÃqÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀªÀÅUÀ¼ÁVªÉ. MAzÀÄ ¸ÀjUÉgÉ E£ÉÆßAzÀÄ ¸ÀgÀVvï DlUÀ¼À DqÀĪÀ «zsÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À G¯ÉèÃRzÉÆA¢UÉ «ªÀgÀuÉ ¤ÃrzÁÝgÉ.

     gÀPÀëuÁ ªÀÄÆ®ªÁzÀ ºÀ½îAiÀÄ Dl "¸ÀjUÉgÉ" PÀÄjvÀÄ «ªÀj¸ÀÄvÁÛ ¸ÀjUÉgÉAiÀÄ £ÀPÉë, ¥ÀƪÀð ¹zÀÞvÉ, DlzÀ ¥ÀzÀÞw, ªÀÄÄlÄÖ ºÀPÀÄÌ, G¥ÀÄà vÀgÀĪÀ «zsÁ£À, F G¥À²¶ðPÉUÀ¼À°è DlªÀ£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¹zÁÝgÉ. UÀrUÀ¼À£ÀÄß (UÉgÉ) PÁAiÀÄĪÀ F Dl gÀPÀëuÁ ªÀÄÆ®ªÁzÀÄzÀÄ. ¸ÀjUÉgÉAiÀÄ ªÀÄ£ÉAiÀÄÄ MAzÀÄ AiÀÄÄzÀÞ¨sÀÆ«Ä E®èªÉà ¸ÀĸÀfÓvÀªÁzÀ PÉÆÃmÉ. Kj§AzÀ ªÉÊjAiÀÄ£ÀÄß ºÉÃUÉ JzÀÄj¸À¨ÉÃPÀÄ. »AzÀPÉÌ ClÖ¨ÉÃPÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀÄ PÁAiÀÄĪÀªÀjAzÀ ªÀåQÛªÁUÀÄwÛzÀÝgÉ, «dAiÀĪÀ£ÀÄß »ÃUÉ ¸ÀA¥Á¢¸À¨ÉÃPÉ£ÀÄߪÀÅzÀÄ ºÁAiÀÄĪÀªÀ¤AzÀ w½AiÀÄÄvÀÛzÉ. CAvÀÆ CªÀåPÀÛªÁV F DlªÀÅ AiÀÄÄzÀÞ PÀ¯ÉAiÀÄ vÀgÀ¨ÉÃwAiÉÄà DVzÉ JAzÀÄ qÁ. ©gÁzÁgÀ CªÀgÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀnÖzÁÝgÉ. EzÉà §UÉAiÀÄ°è ¸ÀgÀ¤vï DlzÀ «ªÀgÀuÉAiÀÄÆ avÀæ¸ÀªÉÄÃvÀ zÁR¯ÁVzÉ. £ÀªÀÄä JµÉÆÖà DlUÀ¼À GUÀªÀÄPÉÌ MAzÀ®è MAzÀÄ jÃwAiÀÄ AiÀÄÄzÀÞPÀ¯ÉAiÀÄ vÀgÀ¨ÉÃw PÁgÀtªÁVzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß JgÀqÀÆ DlUÀ¼À »£É߯ÉAiÀÄ°è gÀƦ¹zÁÝgÉ.

zÀÄAzÀĪÉÄ ¸Á»vÀå

     ¯ÁªÀt ¸Á»vÀåzÀ ¸ÀªÀÄUÀæªÁzÀ «ªÀgÀuÉAiÀÄAvÉ qÁ. ¸ÀAUÀªÉÄñÀ ©gÁzÁgÀ CªÀgÀÄ vÀªÀÄä eÁ£À¥ÀzÀ C¯ÉUÀ¼ÀÄ PÀÈwAiÀÄ°è PÀ£ÀßqÀ zÀÄAzÀĪÉÄ PÁªÀå ¸Á»vÀåzÀ §UÉÎ vÀÄA¨Á «ªÀgÀªÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ C¨sÁå¸À¥ÀÆtðªÁzÀ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¹zÁÝgÉ. ¤Ãw, vÀvÀé, PÁ®eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ PÀ°vÀ£ÀUÀ¼À «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ zÀÄAzÀĪÉÄ ºÁqÀÄUÀ¼ÀÄ, ¨É¼ÉzÀÄ §AzÀ PÁ®, ¥Àj¸ÀgÀ, ªÀ¸ÀÄÛ, «µÀAiÀÄ ¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ zÀÄAzÀĪÉÄ PÀ«UÀ¼À «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¹zÁÝgÉ.

     zÀÄAzÀĪÉÄ EzÉÆAzÀÄ ZÀªÀÄðªÁzÀåªÁVzÀÄÝ, EzÀ£ÀÄß ¨Áj¸ÀĪÁUÀ zÀÄA zÀÄA J£ÀÄߪÀÅzÀjAzÀ F ¤£ÁzÀªÀżÀî ªÁzÀåPÉÌ zÀÄAzÀĪÉÄ JAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁVzÉ. ºÉÆý ºÀÄtÂÚªÉÄAiÀÄ PÁ®zÀ°è (ªÀ¸ÀAvÀ ªÀiÁ¸ÀzÀ°è) F ºÁqÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÁqÀĪÀÅzÀjÃAzÀ EªÀÅ ºÉÆý ºÁqÀÄUÀ¼ÁVAiÀÄÆ §¼ÀPÉAiÀÄ°èªÉ. zÀÄAzÀĪÉÄ ªÁzÀ姼À¹ ºÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ zÀÄAzÀĪÉÄ ¥ÀzÀUÀ¼ÁV ºÉ¸ÀgÁVªÉ.

     zÀÄAzÀĪÉÄ JAvÉAzÀÄ ¥ÁrÃj d£ÀgÀÄ

     zÀÄAzÀĪÉÄ §¸ÀªÀAvÀ£À ºÀ§â.

     E°è §gÀĪÀ §¸ÀªÀAvÀ ºÀ§â J£ÀÄߪÀÅzÀÄ PÉ®ªÀgÀÄ §¸ÀªÀtÚ¤UÉ ¸À«ÄÃPÀj¸À®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹zÀAwzÉ. DzÀgÉ, EzÀÄ §¸ÀªÀtÚ¤UÉ ¸ÀA§A¢ü¹gÀĪÀÅzÁVgÀzÉà ªÀ¸ÀAvÀ-§¸ÀAvÀ-§¸ÀªÀAvÀ JAzÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ ¥ÀqÀÄvÁÛgÉ.  «dAiÀÄ£ÀUÀgÀ ¥ËæqsÀ zÉêÀgÁAiÀÄ£À PÁ®zÀ°è zÀÄAzÀĪÉÄ ¸Á»vÀå PÀAqÀħAzÀ §UÉÎ G¯ÉèÃT¸ÀÄvÁÛgÉ. PÀgÀ¸ÀÜ®zÀ «ÃgÀuÉÆÚqÉAiÀÄgÀ ²µÀå£ÁzÀ PÀgÀ¸ÀÜ®zÀ £ÁVzÉêÀ£ÀÄ §gÉzÀ ¢«Ää¸À¯É¤ßgÉÆ ¥ÀzÀªÀÅ zÀÄAzÀĪÉÄ ¥ÀzÀªÁVzÉ JA¢zÁÝgÉ.

     QvÀÆÛgÀÄ ¸ÀA¸ÁÜ£À CgÀ¸ÀgÀ PÁ®zÀ°è ªÀÄvÀÄÛ £ÀAvÀgÀzÀ PÀ«UÀ¼ÀÄ «ÃgÀvÀézÀ zÀÄAzÀĪÉÄ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀgÀÄ. UÀÄgÀÄ ±ÁAvÀ«ÃgÀtÚªÀgÀ QvÀÆÛgÀÄ zÀÄAzÀĪÉÄ, ªÀiÁUÀr §¸ÀªÀ£À "«ÃgÀgÁt ZÉ£ÀߪÀé" ¥ÀzÀå, ªÀȵÀ¨sÀgÁd£À "zÉÆgɪÀÄ®è¸Àdð" zÀÄAzÀĪÉÄ ¥ÀzÀ, «ÃgÀ gÀ¸ÀªÀ£ÀÄß ¤gÀƦ¸ÀĪÀ°è ¸ÀªÀÄxÀð¤ÃAiÀĪÁVªÉ. zÉÆgÉ ªÀÄ®è¸Àdð£À ±ËgÀå, OzÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, ZÉ£ÀߪÀé£À «ÃgÁªÉñÀ ªÀÄvÀÄÛ QvÀÆÛj£À CªÀ¸Á£À F zÀÄAzÀĪÉÄ ¥ÀzÀUÀ¼À°è ¤gÀƦvÀªÁzÀ ¸ÀAUÀwAiÀÄ£ÀÄß ºÁUÀÆ zÀÄAzÀĪÉÄ bÀAzÀ¹ì£À PÀÄjvÀÄ qÁ. ©gÁzÁgÀ «ªÀj¹zÁÝgÉ.

     «²µÀÖ bÀAzÀ¹ì¤AzÀ PÀÆrPÉÆAqÀÄ zÀÄAzÀĪÉÄ ¸Á»vÀåªÀÅ GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ºÉÃgÀ¼ÀªÁV zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. F ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ PÁAiÀÄð ¸ÁPÀµÀÄÖ DV®è. ºÉÆý ºÀÄtÂÚªÉ PÁ®zÀ°è ºÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ C²èîªÉAzÉà UÀ滹 »AzÉUÉ¢gÀ¨ÉÃPÀÄ JA§ DvÀAPÀªÀ£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄvÁÛ M¼ÀºÉÆPÀÄÌ £ÉÆÃrzÀgÉ gÀvÀßUÀ½gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß M¼ÀUÀtÄÚ vÉgÉzÀÄ £ÉÆÃqÀ¨ÉÃPÁVzÉ JAzÀÄ JZÀÑj¸ÀÄvÁÛgÉ.

     ¸ÀAPÀ®£ÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¯ÉÃR£À "eÉÆÃPÀĪÀiÁgÀ". d£À¥ÀzÀ zÉêÀgÀÄ "eÉÆÃPÀĪÀiÁgÀ"£À PÀÄjvÀÄ ¸ÀªÀÄUÀæªÁzÀ «ªÉÃZÀ£É E°èzÉ. ¯ÉÃR£ÀzÀ°è FªÀgÉUÉ eÉÆÃPÀĪÀiÁgÀ£À §UÉUÉ EgÀĪÀ DZÀgÀuÉ, d£À¥ÀzÀ ¸Á»vÀåzÀ°è §gÀĪÀ «µÀAiÀÄ, °TvÀ ¸Á»vÀåzÀ°è zÉÆgÉAiÀÄĪÀ DzsÁgÀ EªÀÅUÀ¼À »£É߯ÉAiÀÄ°è eÉÆÃPÀĪÀiÁgÀ£À PÀÄjvÀÄ D¼ÀªÁzÀ «ªÀgÀ MzÀV¹zÁÝgÉ. eÉÆÃPÀĪÀiÁgÀ£À §UÉUÉ d£À¥ÀzÀ VÃvÉUÀ¼À°è °TvÀ ¸Á»vÀåzÀ°è zÉÆgÉAiÀÄĪÀ ¸ÀAUÀwUÀ½AzÀ eÉÆÃPÀĪÀiÁgÀ£À ¥ÁæaãÀvÉ PÀqÉUÉ zÀÈ¶× ºÀj¹zÁÝgÉ. MPÀÌ®Ä ªÀÄPÀ̼À DgÁzsÀ£ÁzÉʪÀ eÉÆÃPÀĪÀiÁgÀ ªÀÄ¼É vÀgÀĪÀ zÉêÀgÉAzÉà ¥ÀæwÃw. UÀÄqÉØ®è ºÉÊ£ÁUÀĪÀAvÉ ªÀÄ¼É ¸ÀÄj¸À®Ä PÁgÀtªÁUÀĪÀ eÉÆÃPÀĪÀiÁgÀ ¨ÉÃrzÀªÀjUÉ ¨ÉÃrzÀÝ£ÀÄß PÉÆqÀĪÀ ¥sÀ®ªÀAwPÉAiÀÄ ¸ÀAPÉÃvÀªÁzÀ UÁæ«ÄÃt zÉêÀvÉ. DzsÀĤPÀvÉ ºÉZÁÑzÀAvÉ®è eÉÆÃPÀĪÀiÁgÀ£À£ÀÄß DgÁ¢ü¸ÀĪÀªÀgÀ, ºÉÆvÀÄÛPÉÆAqÀÄ wgÀÄUÀĪÀªÀgÀ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀzÀ°è GAmÁUÀÄwÛgÀĪÀ QüÀjªÉĬÄAzÁV d£À¥ÀzÀ zÉʪÀ DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄgÉAiÀiÁUÀÄwÛªÉ JA§ DvÀAPÀªÀ£ÀÄß qÁ. ©gÁzÁgÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ªÀåPÀÛ¥Àr¹zÁÝgÉ.

     qÁ. ©gÁzÁgÀ CªÀgÀ ¥Àæw ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÆ «ªÀgÀuÁvÀäPÀ, ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÁvÀäPÀ, «±ÉèõÀuÁvÀäPÀ ºÁUÀÆ ªÀiÁ»w¥ÀÆtð ¸ÀAUÀwUÀ½AzÀ vÀÄA©PÉÆArªÉ. UÁæ«ÄÃt ¥ÀæzÉñÀzÀ ºÁqÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøw, DZÀgÀuÉ «zsÀ, ¥ÁæzÉòPÀ ¸ÉÆUÀqÀÄ, ¨sÁµÁ ªÉʲµÀÖöå CjAiÀÄ®Ä F PÀÈw vÀÄA¨Á ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁVzÉ. d£À¥ÀzÀ ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß «ªÉÃa¸ÀĪÁUÀ ²µÀÖ¸Á»vÀåzÀ G¯ÉèÃRUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ qÁ. ©gÁzÁgÀ CªÀgÀÄ zÉù ¸Á»vÀåzÀ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸Á¢ü¹zÁÝgÉ. MnÖ£À°è "eÁ£À¥ÀzÀ C¯ÉUÀ¼ÀÄ" ¸ÀAPÀ®£ÀªÀÅ PÀ£ÀßqÀ 

d£À¥ÀzÀ ¸Á»vÀåzÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀPÉÌ §ºÀÄ CªÀÄÆ®åªÁzÀ DPÀgÀ UÀæAxÀªÁV ¤®ÄèvÀÛzÉ.

- qÁ. ¥ÀæPÁ±À. UÀ. SÁqÉ

ಮೊ. 9845500890 email: drprakashkhade@gmail.com